संस्कृत में फूलों के नाम - Hindi GK PDF
हिंदी व्याकरण

संस्कृत में फूलों के नाम

संस्कृत में फूलों के नाम
Written by Rakesh Kumar

संस्कृत में फूलों के नाम

संस्कृत में फूलों के नाम :- आज इस लेख के माध्यम से हम आप को संस्कृत में फूलों के नाम  के बारे में जानकारी प्रदान करेंगे|

इससे पहले वाली पोस्ट में हम आप को संस्कृत में 1 से 100 तक गिनती के बारे में विस्तारपूर्वक बता चुके हैं।

फूलों को देखकर कोई भी अनायास ही खिंचा चला आता है| सभी को फूल बहुत अच्छे लगते हैं| यह इतने सुन्दर, चटकीले, खुशबूदार, तथा मन को भाने वाले होते है कि सभी इनकी ओर आकर्षित हो जाते है| हर शुभ कार्य  में फूलों का उपयोग किया जाता है|

हर फूल का अलग से अपना विशेष महत्व होता है| इस पोस्ट के माध्यम से हम आप के लिए फूलों से जुड़ी जानकारी लायें है|  यहां हम आपको हिंदी, संस्कृत तथा अंग्रेजी  में फूलों के नाम बताने जा रहे है| तो आइए शुरू करते हैं और जानते है संस्कृत भाषा में फूलों के नाम-

 

संस्कृत में फूलों के नाम:-

क्र.सं.  फूल का हिंदी नाम    फूल का संस्कृत नाम  फूल का अंग्रेजी नाम

 

01    गुढ़ल                जपपुशम            Rose mallows

02    नाग चम्पा           नागापुष्पा           Cobra Saffron

03    गुलबहार            मातृ, भृङ्गराज       Daisy

04    गुल मेहँदी          व्रणरोपिन्           Balsam

05    कुन्द              कुन्द्म्             Kund Flower

06    रातरानी            रजनीगन्धा          Night Jasmine

07    केसर                         नाग केसर          Cobra Saffron

Sanskrit   mein Phoolon Ke Naam

08    चन्दन             श्रीखण्डम्           Sandal

09    गेंदे का फूल, गेंदा,    सेवन्तिका           Marigold

10    गुलाब              पाटलम्             Rose

11    कमल              उत्पलम्, शतपत्रम्,     Lotus

सहस्त्रपत्रम्, कमलम्

12    लाल कमल          पद्मम्,कोकनदम्     Red Lotus

13    श्वेत कमल          कैरवम्             White Lotus

14    नीलकमल           कृष्ण कमलम,इन्दीमवरम्,Blue Water Lily

नीलपद्म

15    खिला फूल          विकसितम्,विकचम्,   Blossomed Flower

प्रफुल्लम्, सफुटम्

16    बेला,चमेली,         नवमल्लिका, जातीपुष्पम्, Jasmine

चमेली के फूल        मल्ली

17    डेहलिया            दालियापुष्प          Dahlia

18    मोगरा              मल्लिका            Jasminum sambac

19    चांदनी             चन्द्र:              Moonlight flower

20    अमलतास           व्याधिघात          Golden Shower

21    जूही               यूथिका             Juhi Flower

22    पलाश, ढाक         किंशुक, पलाश:                 Palash

23    इरिस              इरिश:              Iris

24    मालती             मालतीपुष्पम्         Malti Flower

25    कुमुद , जुहि, कुमुदिनी  यूथिका, नलिनी      Lily, Red Lotus

26    सन, पटसन          नीलपुष्पिका, क्षौमी    Flax

27    सूरजमुखी           सुवन्चला, सूर्य्यवितं   Sunflower

28    गुड़हल             चित्रपुष्पी, सन्धिजा    Hibiscus

29    कुमुद              पद्मिनी                  Water Lily

30    चम्पा              चम्पकम्            Frangipani, Magnolia

31    छत्रक, कुकुरमुत्ता,     कन्दलीकुसुम, छत्त्रक,        Mushroom

छत्ता                                   दिलीर

32    माधवी पुष्प          भद्रवल्ली           Hiptage

33    नेवारी              नवमालिका          Newari

34    दुपहरिया            बन्धूक:             Duphria Flowers

35    मौलसरी                  बकुल:              Maulsari

36    कन्दपुष्प, ट्यूलिप    कन्द पुष्पम्         Tulip

37    धतूरा              धतूर               Stramonium

38    पलाश              पलाश:             Palash

39    कनेर              कर्णोरः             Kaner

40    कुमुदनी            कुमुदम्             Lily

41    जवापुष्प            जपापुष्पम्          Jaw Flower

42    नरगिस             डॅफ़ोडिल्                  Daffodil

43    गुलदाउदी           हेमपुष्पति           Chrysanthemum

44    नर्गिस              नरगिस पुष्पं         Narcissus

Flowers Name in English and Sanskrit

 

45    हरसिंगार            शेफालिका           Harsingar

46    पारिजात            शेफालिका, मन्दारक   Erythrina

47    नारंगी              जाम्भजम्           Orange Blossom

48    केतकी             कैतकम्            Pandanus

49    गुलमोहर            राज आभरण:        Delonix Regia

50    जीनिया            विद्या पुष्पम्        zinnia

51    वनफूल             स्त्रीवत             Pansy

फूलों का प्रयोग पूजा-पाठ तथा विवाह जैसे शुभ कामो में भी किया जाता है| प्रसिद्ध कवि श्री माखनलाल चतुर्वेदी जी ने फूलों से प्रभावित होकर ही ‘पुष्प की अभिलाषा‘ नामक कविता लिखी थी।

आप को हम यह भी बता देतें हैं कि अंग्रेज़ी में फूल को Flower कहते हैं तथा संकृत भाषा में इन्हें पुष्पः कहते हैं।

उपर हमने फूलों के नाम संस्कृत भाषा में आप की जानकारी के लिए लिख दिए है। साथ-साथ हमने   हिंदी तथा English में भी उनके अर्थ लिख दिए हैं|  इससे आपको फूलों के नाम याद करने में बहुत आसानी होगी। सभी महत्वपूर्ण फूलों के नाम आप के लिए यहां पर हमने एक चार्ट के रूप में उपलब्ध करवा दिये है।

निष्कर्ष

हमे यह पूरी उम्मीद है कि आपको ये अंग्रेजी संस्कृत तथा हिंदी भाषा में फूलो के नाम अवश्य ही पसंद आयेंगे| जानकारी के लिए इन्हें आप आगे अपने दोस्तों के पास भी शेयर कर सकते है।

 

 

 

 

 

 

 

About the author

Rakesh Kumar

x